વર્તમાન યુગમાં ઇન્ટરનેટનો ઉપયોગ દરેક અને દરેક વ્યક્તિના જીવનમાં સતત થાય છે. જ્યાં બે વ્યક્તિઓ વચ્ચેનો સંચાર પણ સાઇબર સ્પૅકમાં થાય છે. આ ઈન્ટરનેટ વ્યસન ડિસઓર્ડર (આઈએડી) માં પરિણમી શકે છે, અથવા અન્ય રીતે કહીએ તો ઈન્ટરનેટનો વધુ વપરાશ, સમસ્યારૂપ કમ્પ્યુટર / સ્માર્ટ ફોનનો ઉપયોગ. આંતર વ્યસનને ઑનલાઇન સંબંધિત અબાધિત વર્તન તરીકે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવે છે જે સામાન્ય જીવનમાં દખલ કરે છે અને કૌટુંબિક મિત્રો, પ્રિયજન અને કામના વાતાવરણમાં ગંભીર તાણનું કારણ બને છે. તેને ઇન્ટરનેટ ડિપેન્ડન્સી અને ઇન્ટરનેટ બંધાણ પણ કહેવામાં આવે છે.
ઇન્ટરનેટનો ઉપયોગને ઉત્તેજન આપનાર પરિબળો:
કંટાળો / ઉદાસીનતા:
કંટાળાને કારણે એકલવાયી મહિલાઓ મુખ્યત્વે સોશિયલ મીડિયામાં ઇન્ટરનેટની વ્યસની બને છે. તેઓ તેમના સોશિયલ મીડિયા ઉપરના પ્રોફાઇલને તેમના સ્ટેટસ પર અને અન્ય લોકોના સ્ટેટસ ઉપર પણ લાઈક્સની સંખ્યા અને પોતાના અને બીજાના મેળવેલા શેર પર નવા અપડેટ્સ માટે તપાસ કરે છે. તે વ્યક્તિ માટે વળગણ બની જાય છે અને તેના માનસિક અને શારીરિક સ્વાસ્થ્યને પણ અસર કરે છે.
તાણ અને ભાગેડુવૃતિ:
ઘણી સ્ત્રીઓ જે ઓફિસમાં અથવા કૌટુંબિક જીવનમાં તાણ હેઠળ હોય છે તેઓ તાણને દૂર કરવા માટે ઇન્ટરનેટ પર આધાર રાખે છે અને તે તાણપૂર્ણ પરિસ્થિતિમાંથી છુટકારો મેળવવા માટેનો સરળ માર્ગ મને છે.
ઇન્ટરનેટ સંબંધિત પ્રવૃત્તિઓ
સોશિયલ મીડિયા:
મોટાભાગની મહિલાઓ સોશિયલ મીડિયાની વ્યસની હોય છે. તેમાંના મોટાભાગના લોકો તેમના સોશિયલ મીડિયા પ્રોફાઇલને ચેક કરીને અથવા નકલી ફોટા અપડેટ કરીને દિવસનો પ્રારંભ કરે છે જે હાલમાં પ્રવર્તમાન વલણ છે. પોતાના જીવનના પ્રત્યેક સેકન્ડને સોશિયલ મીડિયામાં પ્રસ્તુત કરો અને પોસ્ટ માટે વધુ અને વધુ પસંદો અને શેર મેળવો. સાયબર વર્લ્ડની હાલની પરિસ્થિતિમાંમોટા ભાગની સ્ત્રીઓ આ પ્રકારની મનોવૃતિ ધરાવતી હોવાનું જોવામાં આવે છે.
ઑનલાઇન શોપિંગ:
મહિલાઓના જીવનમાં ખરીદી એ સૌથી રસપ્રદ વસ્તુ છે. ઑનલાઇન શોપિંગે મહિલાઓ માટે વિકલ્પોથી ભરેલું વિશ્વ ખોલ્યું છે. તેઓ ખરીદી કરે કે નહીં પણ તેઓ જુદા જુદા ઑનલાઇન શોપિંગ પોર્ટલમાં શોધ કર્યા કરે છે. તેમાંના મોટાભાગના લોકોને ઇન્ટરનેટ પર વિતાવેલા સમયને ઘટાડવાનું પણ મુશ્કેલ લાગે છે.
ઑનલાઇન (રમતો)ગેમિંગ:
એવી એક નાનો મહિલાઓનો પણ વર્ગ છે જે ઑનલાઇન ગેમિંગની વ્યસની છે. મોટાભાગની સ્ત્રીઓ વાસ્તવિક દુનિયામાં સામાજિક બનાવવાને બદલે ઑનલાઇન ગેમિંગમાં તેમનો ફાજલ સમય વિતાવવાનું પસંદ કરે છે.
ઑનલાઇન ચેટિંગ:
દરેક જણ ચેટિંગનો ઉપયોગ કરે છે પરંતુ કેટલાક ચેટિંગને રોકી શકતા નથી. આમાં કોઈપણ પ્રકારના ચેટિંગનો સમાવેશ થાય છે. ઘણી વાર સ્ત્રીઓ સામાજિક વ્યવહારોથી અલિપ્ત રહેવાનુ પસંદ કરે છે કારણ કે તેમને વર્ચ્યુઅલ (આભાસી) વિશ્વમાં વધુ આરામ અને આનંદની અનુભૂતિ થાય છે.
ઇન્ટરનેટ વ્યસન કેવી રીતે ઓળખી શકાય?
- સ્માર્ટફોનનો ઉપયોગ કરતી વખતે સુખાકારી અથવા ઉત્તેજનનો અનુભવ કરવો
- પ્રવૃત્તિને રોકવામાં અસમર્થતા
- સ્માર્ટફોન પર વધુ અને વધુ સમય વિતાવવાની ઈચ્છા.
- કુટુંબ અને મિત્રોની ઉપેક્ષા કરવી
- કમ્પ્યુટર પર ન હોય ત્યારે એકલવાયું, ઉદાસીન અને ચિંતિત અનુભવવું.
- પ્રવૃત્તિઓ વિશે પરિવાર અને મિત્રો સમક્ષ ખોટું બોલવું.
- શાળા અથવા કામ સાથે સમસ્યાઓ સર્જાવી.
એકવાર તમે ઇન્ટરનેટના વ્યસની બનશો તે પછી તે તમારા જીવનને વિવિધ સાઇબર ધમકીઓના જોખમમાં નાખીને તમારા શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્ય પર અસર કરશે.
ઇન્ટરનેટ વ્યસનને કેવી રીતે ટાળવું
- તમારી ઇન્ટરનેટ વપરાશની સમય મર્યાદા નક્કી કરો.
- એક એપ્લિકેશન ઇન્સ્ટોલ કરો જે તમારા સેલ ફોન / ઇન્ટરનેટ વપરાશને ટ્રૅક કરશે અને દિવસ દીઠ તેને ઘટાડવા માટે યોજના બનાવશે.
- તમારા લાંબા સમયના ઈન્ટરનેટ વપરાશને નિયંત્રિત કરવા માટે તમારા મિત્રો / કુટુંબીજનો પાસેથી મદદ મેળવી શકો છો.
- કમ્પ્યુટર રમતો અનઇન્સ્ટોલ કરો, અને ઓછામાં ઓછા એક કે બે મહિના માટે સામાજિક નેટવર્ક્સ અને અન્ય મનોરંજક વેબ પ્રવૃત્તિઓથી દૂર રહેવાનો પ્રયાસ કરો.
- ઇન્ટરનેટ બ્રાઉઝિંગ માટે સમય સેટ કરો, પરંતુ તેને વધુ પડતો ન કરો.
- લેખો વાંચવા, બ્રાઉઝ કરવા, વિડિઓઝ જોવા, લેપટોપ પર ઇમેઇલ્સ મોકલવા જેવી પ્રવૃત્તિઓ કરો..
- એપ્લિકેશન અને ઇમેઇલની સૂચનાઓ મેળવવાનું બંધ કરો
- એવી વેબસાઇટથી દૂર રહો જે તમને વ્યસની બનાવી શકે છે.
- વાંચન વિષય / નોકરી સંબંધિત પુસ્તકો / મેગેઝિન વાંચન કરો. આ તમારી વાંચન ટેવ વધારશે.
- જો તમે ઇન્ટરનેટનો વપરાશ ન કરો તો તેનાથી થતી નાણાંની બચતનો વિચાર કરો.
- જો તમે ઓછા ઇન્ટરનેટનો ઉપયોગ કરો છો, તો તમે શા માટે ખુશ થશો તે કારણોની સૂચિ બનાવો.
- શયનખંડમાંથી ઇન્ટરનેટ સક્ષમ ઉપકરણોને દૂર કરો.
- તમારી ઊંઘની પેટર્નને નિયંત્રિત કરો. ઇન્ટરનેટના કારણે ઘણા લોકો ઊંઘ ગુમાવે છે અને ઊંઘની પેટર્નને ગડબડ કરે છે. તે તમારા માટે ફાયદાકારક રહેશે કારણ કે તમે વધુ સંગઠિત અને સ્વયં શિસ્તબદ્ધ બનશો.