वर्ल्ड वाइड वेबवरील माहिती आणि संसाधने शोधण्य साठी व माहिती मिळवण्यासाठी वेब ब्राउजरचा वापर केला जातो. हे एक सॉफ्टवेअर अनुप्रयोग आहे, ज्याचा उपयोग पृष्ठे शोधण्यासाठी आणि प्रदर्शित करण्यासाठी होतो. आपली ऑनलाइन गोपनीयता वाढविण्याकरता आणि आपली वैयक्तिक माहिती नियंत्रित करण्या करता हा प्राथमिक उपाय आहे. माहिती मिळवण्या करता वेब ब्राऊझर्सचा वापर फक्त वैयक्तिक संगणकांवर किंवा लॅपटॉपवरच केला जात नाही तर मोबाईल फोनवर देखील केला जातो. नेहमी नवीनतम अद्ययावत ब्राउझर चा वापर करा. आजकाल, इंटरनेट एक्सप्लोरर, मोजिला फायरफॉक्स, गुगल क्रोम आणि अॅपल सफारी यासारखे वेब ब्राउझर जवळजवळ सर्व संगणकांवर स्थापित (इंस्टाल) केलेले असतात. आजकाल हे सहज लक्ष्यत येत आहे कि वेब ब्राउझर आणि त्यांच्या कमकुवत असण्याचा फायदा ऑनलाइन गुन्हेगारांना होतो. ज्या महिला तांत्रिकदृष्ट्या होणाऱ्या जोखीमबद्दल जाणीव नसते त्या ब्राउझर निष्काळजीपणे वापरतात आणि सायबर धोक्यांना बळी पडतात. चला तर मग ब्राउझर सुरक्षे बद्दलची माहिती जाणून घेऊ.

आपले वेब ब्राउझर सुरक्षित का करावे?

ऑनलाइन संरक्षण सुनिश्चित करण्यासाठी ब्राउझर सुरक्षित करणे ही पहिली पायरी आहे. असुरक्षित/फसव्या वेबसाइट्स वेब ब्राउझरमधील असुरक्षिततेचा फायदा घेतेता व त्या मुळे वेब धोक्यांमधे वाढ झाली आहे. विवध घटकांद्वारे हि समस्या अजून वाईट झाली आहे, ज्या मध्ये खाली दिलेल्या घटकांचा देखील समावेश होतो.

• बर्याच संगणक वापरकर्त्यां महिलानां वेब दुव्यावरील (लिंक वरील) क्लिकबद्दल माहिती नसते.
• स्थापित(इंस्टाल) केलेले सॉफ्टवेअर आणि तृतीय पक्ष (थर्ड पार्टी) सॉफ्टवेअर पॅकेजेस असुरक्षे ची संभावना वाढवता.
• बर्याच वेबसाइट्स त्यांच्या वापरकर्त्यांना वेबसाईट चे वैशिष्ट्ये किंवा अधिक सॉफ्टवेअर स्थापित करतात, तृतीय-पक्षीय सॉफ्टवेअर सरू करण्या करता सुचवतात, ज्या मध्ये सुरक्षा अद्यतने (उपडेट) मिळत नाहीत आणि ज्यामुळे संगणकावर अतिरिक्त धोका उद्भवतो. 
• बर्याच वापरकर्त्यांना त्यांचे वेब ब्राउझर सुरक्षित करण्यासाठी कसे कॉन्फिगर करावे हे माहित नसते.

वेब ब्राऊजरचे धोके

ऑनलाइन सत्रांमध्ये सुधारणा करण्यासाठी ब्राउझर काही डीफॉल्ट वैशिष्ट्यांसह सक्षम केलेले असते, परंतु हा पर्याय आपल्या ऑपरेटिंग सिस्टम आणि डेटाबेससाठी एक मोठा धोका निर्मान करतो. ऑनलाइन गुन्हेगार आपल्या ब्राउझर आणि ऑपरेटिंग सिस्टम ला नियंत्रित करण्यासाठी आणि खाजगी डेटा प्राप्त करण्या साठी महत्त्वपूर्ण सिस्टम फायली चे नुकसान करतात किंवा डेटा चोरी करणारे सॉफ्टवेअर स्थापित (इंस्टाल) करण्या साठी अतिरिक्त वैशिष्ट्ये वापरतात. ब्राउझरच्या कार्यक्षमतेसाठी काही वैशिष्ट्ये महत्त्वपूर्ण आहेत आणि वापरकर्त्याने त्यांचे महत्त्व समजून घेतले पाहिजे आणि ब्राउझर सुरक्षित करण्यासाठी ते वैशिष्ट्ये सुरु किंवा बंद केले पाहिजे.

ब्राउझरमधील कुकीज

्राऊजरद्वारे वापरल्या जाणार्या वेबसाइटद्वारे ब्राउझरला पाठवलेल्या मजकुराचा एक लहान भाग म्हणजे कुकीज होय. आपले ब्राउझर हा डेटा संचयित करतो आणि वेबसाइटच्या वैशिष्ट्यांमध्ये प्रवेश करण्यासाठी किंवा त्याच साईट ला परत भेट दिल्यास साइटवरील प्रवेश अधिक वैयक्तिकृत करण्या साठी वापरतो.

जर एखादी वेबसाइट प्रमाणीकरणासाठी कुकीज वापरत असेल, तर आक्रमणकर्ता त्या कुकी प्राप्त करून साइटवर अनधिकृत प्रवेश मिळवू शकतो.

कुकी आपल्या शोध विनंत्या संग्रहित करते   

• शांती यांनी मूव्ही च्या वेबसाइटला भेट दिली आणि त्यांना कॉमेडीमध्ये आवड असल्याच असल्याचे दर्शविले. वेबसाइटने पाठवलेल्या कुकीजने त्यांची निवड साठवून ठेवतात आणि पुढील वेळी जेव्हा त्या वेबसाईट ला भेट देतात त्यावेळी त्यांना कॉमेडी प्रदर्शित केलेली दिसते.

कुकी आपली लॉगिंग ची माहिती संग्रहित करतात

•  वापरकर्ता जेव्हा वेबसाइटवर लॉग इन करतात, तेव्हा ते लॉग इन पृष्ठावर स्वताचे वापरकर्तानाव आणि संकेतशब्द टाकतात आणि जर ते साठवून ठेवण्याची परवानगी वापरकर्त्याने कुकीज ला दिली तर कुकीज त्या जतन करतात आणि वापरकर्त्याने साइटच्या आसपास नेव्हिगेट केल्यास वापरकर्त्यांनी आधीपासून लॉग इन केले असल्याचे वेबसाइटला कळू देते. हे त्यांना कोणत्याही कार्यक्षमतेत प्रवेश करण्याची परवानगी देते जी केवळ लॉग इन केल्या नंतर वापरकर्त्यांसाठी उपलब्ध असू शकते, संभाव्यत: अश्या वेळी कुकीजचा प्राथमिक वापर केला जातो.

पॉपअपस

पॉपअपस हे एक प्रकारचे लहान विंडो पटल आहे जे आपल्या ब्राउझरवर स्वयंचलितपणे उघडते. सामान्यतः, ते जाहिराती दर्शवतात, जे वैध कंपनीकडून आलेले असतात परंतु ते स्कॅम किंवा धोकादायक सॉफ्टवेअर देखील असू शकतात. पॉप-अप विंडो पॉप-अप विंडोवरील बटणावर आपण क्लिक करावे यासठी आपली दिशाभूल करते. परंतु कधीकधी जाहिरातदार मुद्दाम असे पॉप-अप विंडो तयार करतात ज्या मध्ये बंद किंवा रद्द करण्याचा पर्याय असल्या सारखे दिसते जेणेकरून जेव्हा वापरकर्ता अशा पर्यायांचा निवड करेल तेव्हा बटण अनपेक्षित क्रिया करेल जसे की आपल्या पॉप अप विंडो उघडणे, आपल्या सिस्टमवर अनधिकृत आदेश करणे.

आकर्षक ऑफरसह पॉपअपवर क्लिक करणे आपल्याला अधिसूचना शिवाय शुल्क आकारू शकते

सीता XYZ@music.com वरून संगीत ऐकत होती, काही तासांनंतर तिला एक पॉप-अप विंडो दिसली ज्यावरून केवळ एका क्लिकने नवीनतम गाणी डाउनलोड करता येईल असे सांगण्यात आले. तिने ब्राउझर मधील डाउनलोड विभागामध्ये दिसलेला संपूर्ण फॉर्म भरला. एका महिन्यानंतर तिने क्रेडिट कार्ड बिलची माहिती पाहिली जी काही अनधिकृत शुल्क कपात केल्याचे दाखवत होती. ती खूपच नाराज आणि आश्चर्यचकित होती, ती त्या विशिष्ट वेबसाइटवर वारंवार बोलली जिथे तिने गाणी डाउनलोड केली, परंतु तिच्या त्या बोलण्याचा काहीही फायदा झाला नाही.

स्क्रिप्ट्स

वेबसाइट्स अधिक परस्परसंवादी बनविण्यासाठी स्क्रिप्ट्स वापरल्या जातात. हे बर्याचदा वेब ब्राउझरचा भाग म्हणून वापरली जाते, ज्याच्या अंमलबजावणीमुळे क्लायंट-साइड स्क्रिप्ट्स वापरकर्त्याशी संवाद साधण्याची ब्राउझर नियंत्रित करण्याची अनुमती देते. तसेच स्क्रिप्ट्स असिन्क्रोनसपणे संवाद साधतात आणि दिसत असलेल्या माहिती मध्ये बदल करतात. दुर्भावनायुक्त किंवा फसवे कोड समाविष्ट करण्यासाठी समान स्क्रिप्टचा वापर केला जाऊ शकतो जो सिस्टमच्या फायलींमध्ये प्रवेश करण्यास परवानगी देऊन वेब ब्राउझरचे नियंत्रण घेते. हे कमकुवत ब्राउझरमध्ये प्रवेश करुन सिस्टमला नुकसान करू शकतात.

प्लग-इन

प्लग-इन हे वेब ब्राउझरमध्ये वापरण्यासाठी इन-बिल्ट अनुप्रयोग आहेत आणि नेटस्केप वेब ब्राउझरने प्लग-इन विकसित करण्यासाठी एनपीएपीआय मानक विकसित केला आहे. विकसित केल्या नंतर हे मानक बर्याच वेब ब्राउझरद्वारे वापरले गेले. प्लग-इन ActiveX नियंत्रणास समान असतात परंतु वेब ब्राउझरच्या बाहेर वापरता आणू शकत नाहीत. अडोब फ्लॅश हा अनुप्रयोगाचा एक उदाहरण आहे जो वेब ब्राउझरमध्ये प्लग-इन म्हणून उपलब्ध आहे.

अनावश्यक प्लग-इन डाउनलोड करणे टाळा.

उदाहरणार्थ, वापरकर्ते एखादा व्हिडिओ किंवा संवादात्मक गेम असलेले वेबपृष्ठ पाहण्यासाठी Adobe Flash Player सारख्या प्लग-इन डाउनलोड आणि स्थापित करू शकतात. परंतु प्लगिन मुख्य लॉगजरसह स्थापित केला जाऊ शकतो जो ब्राउझरमध्ये टाइप करणार्या वापरकर्त्याचे सर्व प्रमुख स्ट्रोक कॅप्चर करतो आणि त्याला आक्रमणकर्त्याकडे पाठवतो.

इन-ब्राउजर गोपनीयता सेटिंग्जजवळजवळ सर्व ब्राउझरमध्ये वापरकर्त्यांसाठी इन-ब्राउझर गोपनीयता सेटिंग्ज असतात. या पर्यायांमध्ये खाजगी ब्राउझिंग,ऍक्टिव्हिटी लॉग चे नियंत्रण , कुकीज हटविणे इ.समाविष्ट असतात. तथापि, गैरवर्तन करणारा व्यक्ती स्पायवेअर सॉफ्टवेअर वापरत असल्यास, ब्राउझर गोपनीयता पर्याय दूरस्थ गुप्तचर किंवा देखरेख करण्यापासून संरक्षण करू शकणार नाही.

खाजगी ब्राउझिंग

हे वापरकर्त्यांना इंटरनेटवर त्यांची ब्रॉउजर ची हिस्टरी लक्ष्यात न ठेवता सर्फ करण्यास परवानगी देते. हे खूप महत्वाचे आहे जेव्हा एखाद्याला असं वाटत असेल कि त्याने इंटरनेट वर जे काही सरफींग केलीय ते कुणी बघु शकत. तथापि जर कुणी तुमच्या खांद्यामागे उभे राहून किंवा स्पायवेअर चा वापर करून तुम्ही काय करत आहे हे बघण्याचा प्रयत्न करत असेल तर खाजगी ब्राऊजिंग अशा वेळी कोणालाही प्रतिबंधित करु शकणार नाही .
गुगल क्रोममध्ये हा पर्याय गुप्त मोड मध्ये आहे, इंटरनेट एक्सप्लोररमध्ये तो खाजगी मोड मध्ये आहे. मोझीला फायरफॉक्समध्ये आणि सफारीमध्ये खाजगी मोड ब्राउझिंग ठेवण्यासाठी नवीन खाजगी विंडो आहे.

ट्रॅक न करणे

ही एक सेटिंग आहे जी वापरकर्त्यांना आपण भेट देत असलेल्या वेबसाइटवरील जाहिरातदार किंवा साइटसारख्या तृतीय-पक्षाच्या ट्रॅकिंगची निवड बंद करून टाकते. हे वैशिष्ट्य केवळ तृतीय-पक्षाच्या ट्रॅकिंगसाठी आहे, जे बर्याचदा वापरकर्त्यांना वर्तनात्मक जाहिरातीच्या हेतूंसाठी ट्रॅक करते; आपण ज्या वेबसाइटला भेट देत आहात ती आपल्याबद्दल माहिती संकलित करणे प्रतिबंधित करत नाही. सर्व ब्राउझर सेटिंग्ज मध्ये ट्रॅक न करू देण्याचा पर्याय असतो जो सक्षम केला जाऊ शकतो.

ब्राउझर ची हिस्टरी डिलिट करणे

लक्षात ठेवा की जर कोणी आपण करत असलेल्या संगणकाचा वापरावर लक्ष्य ठेवून करत असेल तर आपला ब्राउझर इतिहास हटविणे संशयास्पद वाटू शकते. तथापि, नियमितपणे आपला ब्राउझिंग इतिहास हटविणे गोपनीयता वाढवू शकते.